Na zużycie paliwa w ciągniku ma wiele czynników. Warto przyjrzeć się im bliżej, gdyż wysoka cena oleju napędowego znacząco rzutuje na opłacalność prowadzonej agrotechniki. W drugiej dekadzie listopada br. hurtowa cena oleju napędowego wynosiła 6,89 zł/l netto wg notowań Lotosu. Równo dwa lata temu było to 3,60 zł/l netto. Litr ON podwoił zatem swą cenę.
Oszczędność paliwa podczas prac ciągnikiem ma zatem już swoją wymierną wartość i wpływa na efekt ekonomiczny gospodarowania.
Zadaniem ciągnika jest przetworzenie energii zgromadzonej w paliwie na pracę – głównie na siłę uciągową. Chcąc oszczędnie gospodarować drogim olejem napędowym, trzeba przyjrzeć się wszystkim elementom, mającym wpływ na jego zużycie. Nie można skupiać się tylko na silniku, ale na całej architekturze ciągnika.
Powinno się też zrewidować organizację wykonywanej nim pracy. Zapytaj więc siebie:
- jak ruszasz ciągnikiem – pełnym gazem, czy płynnie?
- czy układasz zadania do wykonania w logicznym ciągu czynności, czy raczej jeździsz po gospodarstwie chaotycznie, wykręcając niepotrzebnie dodatkowe motogodziny?
- kiedy ostatnio sprawdzałeś ciśnienie w ogumieniu i jego stan?
- kiedy czyściłeś filtry powietrza i chłodnice?
Jak więc widać, czynników wpływających na zużycie ON jest wiele. W poniższym tekście omówimy niektóre z nich. Zacznijmy od kół.
Uciąg, poślizg, rozdział mocy
Przełożenie mocy silnika na uciąg ciągnika jest jednym z kluczowych elementów w zakresie zużycia paliwa. Koła czy gąsienice mają kontakt z glebą. Od wytwarzanego przez nie tarcia zależy, jak efektywnie przekładany jest moment napędowy z silnika na podłoże. Zakładając dobry stan opon, ważne jest więc dobranie właściwego ciśnienia do rodzaju prac: niższego na polu, wyższego do transportu szosowego. Ostatnie testy polowe przeprowadzone przez Koło Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wspólnie z firmą CLAAS Polska oraz Michelin potwierdziły znaczący wpływ doboru ciśnienia w kołach ciągnika na zużycie paliwa.
W CLAAS możesz zawsze doposażyć swój ciągnik w system regulacji ciśnienia w ogumieniu sterowany z kabiny. O tym, jak szybko działa ustawianie ciśnienia, mogli przekonać się polscy dziennikarze jesienią br., którzy w okolicach Paderborn w Niemczech testowali kilka ciągników CLAAS wyposażonych w ten system.
Nie zapominaj też o właściwym rozdziale masy pomiędzy osiami maszyny. Generalnie podczas pracy w polu około 40% całej masy pracującego zestawu powinno przypadać na przednią oś ciągnika. Ma to zwłaszcza znaczenie dla traktorów z napędem 4×4.
Jeśli rozdział masy jest nieprawidłowy, to jedna oś ma za duży poślizg, a druga oś zbyt mocno wbija się w podłoże. Powoduje to nieefektywne zużycie paliwa i niszczenie struktury gleby.
Stabilność i balastowanie
Wydaje się, że stabilność ciągnika nie ma bezpośredniego wpływu na zużycie paliwa. Warto jednak odpowiedzieć sobie na pytanie: czy wolałbyś jechać ciągnikiem stabilnym, czy nie? Dobrze wyważony ciągnik może pracować ze sprzętem zawieszanym, a nie tylko ciąganym. Czy wiesz, jak obliczyć prawidłowe balastowanie ciągnika? Bardzo niewielu z rolników dokonuje takich obliczeń. Powinno być to podstawowe zadanie przed wyjazdem do prac, zwłaszcza w przypadku ciągników z napędem 4×4.
Tu godnym pomocnikiem okazuje się system CEMOS oferowany przez CLAAS. Pozwala on na szybkie i zautomatyzowane uzyskanie dokładnych wartości wymaganego obciążenia do danej pracy. Podczas testów przeprowadzonych przez Niemieckie Towarzystwo Rolnicze (DLG) uzyskano niższe zużycie paliwa o 16,8% dzięki systemowi CEMOS. Szczegóły zostały przedstawione w relacji filmowej z testów DLG.
Blokada mechanizmu różnicowego
Załączenie blokady mechanizmu różnicowego podczas prac polowych pozwala na równomierne rozłożenie momentu obrotowego pomiędzy obie strony ciągnika. To dodatkowe ustabilizowanie maszyny sprzyja oszczędności paliwa. Dlaczego operatorzy tak niechętnie załączają blokadę mechanizmu różnicowego? Bo jest to czynność dodatkowa! No i wymaga pamiętania o jej wyłączenia na uwrociu.
Pełen komfort mają operatorzy ciągników CLAAS. W nich bowiem blokada mechanizmu różnicowego włącza się automatycznie po opuszczeniu TUZ, a wyłącza się po jego podniesieniu.
Uwaga: blokada mechanizmu różnicowego w ciągnikach CLAAS wyłączy się również po przekroczeniu prędkości 20 km/h, dzięki czemu operator pozostaje bezpieczny również na drodze.
Biegi pod obciążeniem
Praca z biegami zmienianymi automatycznie pod obciążeniem pozwala pracować z niższymi obrotami silnika oraz dopasowywać prędkość jazdy podczas zmieniających się warunków polowych. Warto zatem korzystać z automatyki zmiany biegów, gdyż wtedy ciągnik przejmuje na siebie korektę tych zmian. Operator ma wtedy możliwość ustawienia maszyny na optymalne parametry i je utrzymywać przez cały czas pracy.
Najwyższym stopniem oszczędności paliwa wynikającego z dopasowania obrotów silnika do prędkości i warunków na polu można osiągnąć dzięki przekładni bezstopniowej. Elektronika ciągnika wyposażonego w taki typ skrzyni aż 50 razy na sekundę sprawdza, czy przełożenie przekładni odpowiada optymalnej wydajności silnika przy możliwie najniższej prędkości obrotowej silnika. Dzięki temu taki układ przeniesienia napędu pozostaje cały czas najbardziej efektywny, jeśli chodzi o zużycie paliwa.
Czyste filtry i chłodnice
Ciągnik w czasie pracy jest jak sprinter na zawodach olimpijskich. Spróbuj zatkać biegaczowi usta czy nos po ostrym finiszu! Tymczasem wielu operatorów maszyn zaniedbuje kontrolę filtrów powietrza i chłodnic. Te elementy muszą być czyste, aby nie przeciążać dodatkowo silnika i nie wzmagać zużycia paliwa.
Jeśli natomiast planujesz zakup nowego ciągnika zwróć uwagę, jak wygląda w nim dostęp do chłodnic i do filtrów. Jeśli będzie on zbyt skomplikowany, nie będzie zachęcał operatora maszyny do bieżących czynności serwisowych. Zobacz, jak pomysłowo zaprojektowano dostęp do tych partii silnika w maszynach CLAAS.
Systemy satelitarnego automatycznego prowadzenia ciągnika oraz dane telematyczne
Wśród rozwiązań, które proponuje CLAAS, są systemy jazdy automatycznej. GPS PILOT CEMIS 1200 to jedno z rozwiązań, które znacząco wpływa na zmniejszenie spalania. Dzięki niemu operator ciągnika pracuje zawsze tylko na pożądanej szerokości roboczej, eliminując nakładki. Eliminacja nakładek to mniej przejazdów na polu, czasu pracy na polu, oszczędność paliwa i środków produkcji – nasion, nawozów, chemii.
Oszczędność jest tym większa, im większa skala produkcji i im dokładniejszy sygnał korekcyjny. W ofercie dostępny jest sygnał RTK NET o dokładności przejazdu ślad do śladu 2 – 3cm. Więcej o nowym systemie GPS PILOT CEMIS 1200 można przeczytać tutaj…
Innym rozwiązaniem jest CLAAS TELEMATICS. Pozwala on kontrolować pracę maszyny on-line. Wśród raportowanych elementów są .in..:
- aktualne zużycie paliwa,
- poziom paliwa,
- obciążenie silnika,
- analiza czasu pracy.
Posiadając taki zestaw informacji możemy szybko zareagować i wyeliminować niepotrzebne przestoje maszyny, pracę silnika na jałowych obrotach oraz kontrolować ekonomikę pracy operatora.
Więcej, kliknij tu…
Dla zwiększenia efektywności pracy maszyny i operatora ważne jest wcześniejsze zaplanowanie i przygotowanie prac. Do tego celu służy program 365FarmNet, który pozwala planować zabiegi agrotechniczne, umożliwia również na ich bezpośrednie przesłanie online do terminala CEMIS 1200. Zorganizowana praca powoduje, że nie tracimy czasu i pieniędzy, a każda godzina i litr paliwa są jak najefektywniej wykorzystane.
Kompatybilny zestaw i prosta obsługa
Warto się również zastanowić nad następującą kwestią. Co z tego, że będziesz mieć bogato wyposażony ciągnik i nawet bardzo wydajny sprzęt doczepiany, jeśli ich programowanie będzie zbyt skomplikowane? Ich zaawansowane funkcje będą wtedy używane rzadko i niechętnie.
Warto mieć zaawansowane systemy, których obsługa jest prosta i przyjemna. Dlatego warto sprawdzić, w jaki sposób programowanie odbywa się w danej maszynie. Obawa przed tym, czy będę umiał obsłużyć automatykę jest częstym dylematem przyszłych użytkowników. Są wśród nich i tacy, którzy są gotowi zrezygnować z nowoczesnych rozwiązań, gdyż ich obsługa wydaje się być skomplikowana.
Ciągniki mogą być jednocześnie zaawanasowane, oszczędne i jednocześnie łatwiejsze w obsłudze od ich starszych odpowiedników. Takie są właśnie ciągniki CLAAS, łatwe w obsłudze i zaawansowane technicznie.
Źródło: CLAAS
