Dlaczego odczyn gleby jest tak ważny?
Odpowiedni odczyn gleby, a dla większości uprawianych w Polsce gatunków jest on lekko kwaśny do obojętnego, ma istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego i efektywnego pobierania składników mineralnych z gleby. Jedynie kilka ważnych ekonomicznie gatunków, takich jak np. borówka amerykańska wymaga bardzo kwaśnych gleb. W zbyt kwaśnej glebie uwidacznia się szereg zjawisk niekorzystnie wpływających zarówno na rośliny, jak i na samą glebę. Pierwsze zmiany dotyczą struktury gleby. Gleba kwaśna jest zwarta i traci swoją gruzełkowatą strukturę. Zmniejsza się ilość wolnych przestrzeni, przez co jest w niej mniej powietrza, co niekorzystnie odbija się na rozwoju korzeni roślin uprawnych. Dochodzi także do zmian w chemii gleby. Niezbędne dla rozwoju roślin związki mineralne, takie jak fosfor, potas lub magnez stają się trudno dostępne, z kolei jony toksycznych dla korzeni roślin metali jak glin lub metale ciężkie ujawniają swoje toksyczne działanie. Rośliny uprawiane na zbyt kwaśnej glebie wykazują nieswoiste objawy chorobowe, takie jak przebarwienia, słaby wzrost, często są przerzedzone i pojawiają się na nich objawy chorób wywołanych przez patogeny glebowe. Osłabione rośliny chętniej są atakowane przez szkodniki, co z kolei pociąga za sobą konieczność intensyfikacji zabiegów z użyciem środków ochrony roślin. Ponadto w glebach bardzo kwaśnych, często nadmiernie nawożonych nawozami mineralnymi szybciej pojawiają się objawy zmęczenia spowodowane nadmiernym rozwojem mikroorganizmów szkodliwych dla roślin uprawnych. Dlatego tak ważne jest utrzymanie odpowiedniego odczynu gleby, a najprostszym sposobem na to jest wapnowanie gleby.
Jak dobrać odpowiednie wapno i jego dawki?
Dobór dawkowania wapna powinien zależeć przede wszystkim od rodzaju gleby, która będzie odkwaszana. Generalna zasada jest taka, że im bardziej kwaśna gleba tym więcej wapna w przeliczeniu na tlenek wapnia należy zaaplikować. Na glebach piaszczystych wystarczą dawki o połowę mniejsze niż na glebach gliniastych. Na przykład by doprowadzić glebę piaszczystą o odczynie 4,5 do optymalnego dla większości gatunków uprawnych odczynu 6,5 należy na hektar użyć 3 tony tlenku wapnia, podczas gdy na ciężkiej glebie gliniastej już sześć ton tlenku wapnia. Z reguły czystego tlenku wapnia (wapna palonego) nie powinno się stosować zbyt często i dlatego lepszą formą nawożenia wapniem jest użycie wapna węglanowego. Zawiera ono mniej wapnia w przeliczeniu na tonę, a w glebie rozpuszcza się powoli, jednak jest mniej agresywne od wapna palonego, które zaaplikowane do gleby wchodzi w bardzo silną reakcje chemiczną, w wyniku której powstaje żrący wodorotlenek wapnia oraz wydzielana jest wysoka temperatura. Wapno palone może przez to zaburzać naturalne procesy glebowe i przyczyniać się do degradacji próchnicy. Dlatego jego stosowanie najlepiej ograniczyć do gleb bardzo wilgotnych i zwięzłych. Wapno nawozowe węglanowe jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem. Rozpuszcza się ono w glebie powoli, przekształcając się do jonów wodorowęglanowych, które z kolei przekształcają się w węglany, a te w dwutlenek węgla i wodę. Proces ten nie jest agresywny chemicznie i dlatego wapno węglanowe lepiej sprawdzi się na glebach lekkich.
Istotny przy doborze dobrego wapna nawozowego jest stopień jego rozdrobnienia. Najlepsze jest wapno mielone, z wysoką i dokładnie określoną zawartością wapnia w przeliczeniu na CaO, takie jak np. oferowane przez firmę www.raf-pol.eu. Pozwoli to na dobór odpowiedniej ilości wapna niezbędnego do wykonania zabiegu a większa zawartość „wapnia w wapnie” to także oszczędność w kosztach prowadzonych zabiegów.
Raf-Pol – artykuł sponsorowany
